In de praktijk is er geen verschil tussen tafeltennis en pingpong. De naam “Ping Pong” is ouder, maar “tafeltennis” wordt tegenwoordig als professioneler gezien. Hieronder volgt een korte geschiedenis die uitlegt waarom er twee verschillende namen bestaan voor hetzelfde spelletje.
Rond het jaar 1900 waren er verschillende bedrijven die tafeltennisspelletjes verkochten, en ieder bedrijf gebruikte zijn eigen merknaam. In her begin was er: Indoor Tennis, Gossima, Ping Pong en Whiff Whaff. In eerste instantie werd de naam tafeltennis (Table Tennis) niet gebruikt.
Het Engelse bedrijf Jong Jaques & Son werd de marktleider met de naam Ping Pong. Zij maakte rackets van hout met daaroverheen, een gespannen membraan van schaapshuid. Je kunt het vergelijken met een kruising tussen een Afrikaanse muziektrommel en een modern tennisracket:
Het probleem met deze pingpongrackets was dat ze handgemaakt waren. Daardoor verschilden ze allemaal nèt een klein beetje van elkaar, in tegenstelling tot de huidige fabrieksproducten. Zoals je weet bij het spannen van een muziektrommel (of gitaar) kan een klein verschil in spanning, resulteren in groot verschil in geluid. Je kunt nu zelf wel begrijpen waar de naam vandaan komt: als twee spelers speelden – met een verschillend batje – dan klonk het als: “ping… pong…ping…pong”.
Waarom werd er dan toch een andere naam voor verzonnen?
Dat heeft te maken met de marketingstrategie van Jong Jaques & Son. Er werden destijds veel toernooien georganiseerd en omdat iedereen het spelletje kende onder de naam “Ping Pong”, noemden men die toernooien “Pingpongtoernooien”. Ping Pong was echter een beschermde merknaam van Jong Jaques & Son, dus moest er voor elk toernooi toestemming gevraagd worden om deze naam te gebruiken. Jong Jaques & Son lieten het toe dat een toernooi de naam “ping pong” mocht gebruiken, maar de deelnemers mochten dan geen gebruik maken van materiaal van concurrerende merken. Daardoor was iedereen die mee wilde doen, verplicht om een batje te kopen van Jong Jaques & Son.
Rond 1920 waren er toernooien die deze monopoliepositie van Ping Pong zat waren. Zij wilden ook gebruik kunnen maken van tafeltennismateriaal van andere fabrikanten. Er moest dus moest er een nieuwe neutrale naam worden verzonnen, en dat werd “tafeltennis”. Vooral na de oprichting van de Internationale tafeltennisorganisatie (ITTF = International Table Tennis Federation) in 1926, is de naam van Ping Pong langzaam aan het verdwijnen, ten gunste van `tafeltennis`.
Professionele tafeltennisspelers en spelling
Professionele tafeltennisspelers doen tegenwoordig een beetje neerbuigend over de oude naam, dus als je echt cool wilt overkomen dan kun je beter de nieuwe naam gebruiken 😉 Als je pingpong zegt, dan kom je over als een amateur – maar daar hoef je je natuurlijk niets van aan te trekken.
Overigens is de Nederlands spelling “pingpongtafel” – een samenstelling dus – terwijl de oorspronkelijke naam luistert naar “Ping Pong”, met hoofdletters. Het is een goed voorbeeld van een merknaam die in het woordenboek is opgenomen; het is vergelijkbaar met het woord aspirine en in de toekomst misschien ook het werkwoord “googelen”.